به گزارش‌از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان، ولی جهانی اعلام کرد: اثر فرهنگی تاریخی بقعه آقا سید حسین گرجه پشت به شماره ۳۴۲۴۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .
وی اظهار کرد: اثر یادشده تحت حفاظت و نظارت میراث فرهنگی است و هرگونه دخل و تصرف یا اقدام و عملیاتی که منجربه تخریب یا تغییر هویت آن شود، برابر قانون جرم محسوب می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی گیلان افزود: این بقعه متبرکه مانند سایر بقاع گیلان از معماری سنتی گیلان پیروی می‌کند و مصالح اصلی این بقعه از چوب، گلِ، سفال و سقف هم از نوع خمره‌ای و خشت است.
او گفت: شکل کلی بنای بقعه به‌این صورت است که اتاق بقعه شامل ضریح (صندوقچه) در مرکز صحن قراردارد و از طریق یک در دولته (لنگه) ورود و خروج به اتاق بقعه میسر می‌شود.
جهانی تصریح کرد: سقف بنا هم چهار شیب است و بوسیله سفال خمره‌ای سرخ رنگ بدون لعاب پوشش داده شده، محوطه غلام گردشی که به‌صورت ایوانی در چهارسوی بقعه را دربر گرفته است و همچنین ستون‌های چوبی که با سرنال و جیرنال وظیفه نگهداری وزن سقف را دارند، به این ستون‌ها با تزئینات منبت کاری «لاچ لنگری» می‌گویند.
وی بیان کرد: نرده‌های بین ستون‌ها هم به‌صورت مشبک کاری و با اشکال شمسه ساخته شده که به آن «دستک تکایل» گفته می‌شود.
وی اضافه کرد: فضای داخلی سقف سه پشته بوده و با تخته پوش و درزپوش پرشده، در بالای بام سفالی دریچه‌ای تعبیه شده که لوجنک است و برای تعمیرات یا برف روبی و دَوراز از آن استفاده می‌شود، شیر سرهای واشن نیز از دیگر ویژگی‌های این بنای تاریخی مذهبی استان گیلان است.
بیش از پنج هزار و ۵۰۰ اثر تاریخی در گیلان شناسایی شده که یک هزار و ۲۶۱ مورد آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و ۲۳ موزه هم در استان فعال است که از این تعداد ۱۳ مورد به صورت تخصصی در سال‌های اخیر ایجاد شده و شی‌سپاری به موزه‌های گیلان هم افزایش یافته است.
